Aparat retencyjny służy utrwaleniu efektów leczenia ortodontycznego, w którego przebiegu prostowanie wady zgryzu odbywało się z wykorzystaniem aparatu stałego. Retainer jest niezbędnym narzędziem i zarazem ostatnim etapem w drodze do zdrowego i pięknego uśmiechu.
Retainer po zdjęciu aparatu ortodontycznego mimo prostej konstrukcji wymaga tak samo dokładnej pielęgnacji. Specjalne szczoteczki i nici dentystyczne pozwalają kompleksowo zatroszczyć się o higienę jamy ustnej. Czas noszenia retainera zależy od uzębienia danej osoby.
Czy aparat retencyjny prostuje zęby?
Retainer, czyli aparat retencyjny, to narzędzie służące do utrwalania efektów działania
stałego aparatu ortodontycznego, za pomocą którego korygowana była wada zgryzu. Urządzenie bezpośrednio nie bierze udziału w procesie prostowania nieprawidłowości dotyczących ustawienia zębów, ale jego pośredni wpływ jest nieoceniony i nierzadko warunkuje przebieg całego leczenia ortodontycznego. Głównym zadaniem retainera jest zapobieganie repozycji wypracowanego układu zębów do stanu wyjściowego, które za sprawą wyżynania się nowych zębów u dzieci czy sił związanych z pracą policzków, języka i warg mają tendencję do wykrzywiania się. Retainer jest niezbędnym etapem w drodze do zdrowego i pięknego uśmiechu, ale przed jego nałożeniem zalecane są także dodatkowe zabiegi, głównie wykonanie higienizacji zębów, jak piaskowanie,
skaling czy
fluoryzacja. Takie postępowanie pozwoli odświeżyć zęby i przygotować ich powierzchnię do przyjęcia kolejnego aparatu. Ważne jest, aby zabezpieczyć szkliwo i utrzymać w czystości uzębienie w okresie retencji.
Jaki retainer ortodontyczny warto wybrać?
Dla uzyskania
trwałych i zadowalających efektów leczenia ortodontycznego, aparat retencyjny dobierany jest indywidualnie do potrzeb przyszłego użytkownika. W zależności od konstrukcji wyróżnia się retainer stały, przeznaczony do noszenia na długi okres, którego nie sposób samodzielnie zdjąć, a także retainer ruchomy do stosowania na noc lub za dnia. Aparat retencyjny stały to najczęściej metalowa szyna przypominająca drut, która przytwierdzana jest do wybranych zębów od strony wewnętrznej za pomocą kleju czy innej masy stomatologicznej. Takie rozwiązanie zwykle stosuje się, kiedy retainer ma służyć przez dłuższy, ale określony, czas. W przypadku konieczności dożywotniego noszenia aparatu tego typu zaleca się osadzenie urządzenia w wypreparowanym w zębach rowku.
A jak wygląda aparat retencyjny ruchomy? Retainer ruchomy to najczęściej półprzezroczysta płytka, wykonana z materiałów termoformowalnych, którą można zdejmować. Istnieje wiele typów retainerów ortodontycznych ruchomych, różniących się rodzajem podstawy czy mechanizmem zaczepu do zębów. Jedną z ciekawych propozycji są akrylowe płytki Hawleya. To aparat retencyjny ruchomy, przypominający wyglądem kolorowe aparaty stosowane u dzieci. Lekarz może także zaproponować silikonowe pozycjonery, obejmujące zęby od strony policzka i języka, bądź też płytki Schwarza, czyli akrylową podstawę, wyposażoną w sprężyste, druciane elementy, zachodzące na siekacze, kły lub inne zęby.
Aparat retencyjny – jak długo nosić, czym czyścić, ile zapłacić?
Czas stosowania aparatu retencyjnego nie jest jednoznacznie określony. Długość trwania tego etapu leczenia warunkuje przede wszystkim indywidualna kondycja uzębienia pacjenta. Przyjmuje się jednak ogólnie, że retainer stosuje się co najmniej połowę okresu noszenia aparatu ortodontycznego. Może również zdarzyć się tak, że niezbędny jest retainer stały, noszony wiele lat lub dożywotnio.
Bez względu na rodzaj aparatu retencyjnego, urządzenie wymaga systematycznych i prawidłowych zabiegów pielęgnacyjnych. Okolice łączenia klamer z podstawą czy śrubami stanowią środowisko sprzyjające kolonizacji bakterii oraz
gromadzeniu się kamienia nazębnego. Aby zabezpieczyć zarówno retainer przed zniszczeniem, jak i zęby przed szkodliwym wpływem zanieczyszczonego urządzenia, warto zaopatrzyć się w specjalne szczoteczki ortodontyczne, nici dentystyczne, wyciorki i płyny do płukania. Jeśli chodzi o aparat retencyjny, czyszczenie ruchomych modeli należy zacząć od zdjęcia ich z zębów. Poza delikatnym szczotkowaniem kolistymi i wymiatającymi ruchami powierzchni płytek nie wolno zapomnieć o trudnodostępnych zakamarkach, do których czyszczenia przydadzą się mniejsze narzędzia i nici. Zakończeniem zabiegu może być płukanie w płynie stomatologicznym bądź pod letnią wodą. Retainer stały z kolei wymaga większej uwagi podczas nitkowania i szczotkowania z uwagi na utrudniony dostęp do jego elementów.
Cena retainera zależy w dużym stopniu od rodzaju aparatu i gabinetu, ale zwykle waha się w granicach 1000–1500 zł. Koszty zakupu urządzenia oraz wizyt kontrolnych warto uwzględnić jeszcze podczas planowania leczenia ortodontycznego.
