Co to jest okluzja zębów? Jakie są możliwości leczenia tej choroby?

Okluzja w stomatologii oznacza relację pomiędzy zębami górnymi a dolnymi. Zaburzenie prawidłowego ich zwarcia objawia się nieestetycznym uśmiechem, krzywym zgryzem, a nawet dolegliwościami bólowych w obrębie szczęki. Choroba okluzyjna wymaga leczenia. Zignorowanie zjawiska grozi nawet utratą zębów.

Leczenie okluzji przy pomocy wielu metod korygujących zgryz, takich jak nakładki, szyny czy implanty ma na celu zabezpieczenie zębów przed dalszą destrukcją. W bardziej zaawansowanych przypadkach prowadzi się leczenie ortodontyczne. Rokowania i czas trwania terapii zależą od stopnia okluzji oraz wczesności wprowadzenia leczenia.

Na czym polega okluzja stomatologiczna?

Okluzja w stomatologii to określenie na relację górnego łuku zębowego w stosunku do dolnego. Odchylenia od prawidłowego zwarcia uzębienia i różnorodne zaburzenia ich stykania się ze sobą oznaczają stan patologiczny, który wymaga leczenia. Choroba okluzyjna, czyli destrukcyjne następstwo harmonii zgryzu objawia się ścieraniem zębów i postępującymi ubytkami klinowymi. Nierzadko dochodzi też do recesji, czyli odsłonięcia korzeni zębowych. Obserwuje się również napięcie mięśni żuchwy, twarzy i karku oraz napięcie w stawach skroniowo-żuchwowych. Okluzja manifestuje się także bólami migrenowymi, nadwrażliwością zębową, uczuciem przeskakiwania żuchwy, dyskomfortem podczas gryzienia i żucia oraz bruksizmem, czyli zgrzytaniem zębów w sytuacjach stresowych i w nocy.

Patologiczna okluzja może pojawić się niezależnie od wieku i stanowi najczęściej konsekwencje różnorodnych wad zgryzu oraz niewłaściwej higieny i opieki stomatologicznej. Do jej powstania przyczyniają się m.in. nieodpowiedni kształt wypełnień, ubytki i braki zębowe, a także wadliwe protezy i zmiany reumatyczne. Chorobę okluzyjną prowokują nierzadko nieprawidłowy wzrost zębów oraz liczne sytuacje stresogenne wywołujące nawykowe obgryzanie paznokci czy gryzienie długopisu oraz zaciskanie szczęki. Rokowania co do wyleczenia choroby są pomyślne pod warunkiem wczesnego rozpoznania zmian i wdrożenia kompleksowego leczenia, nie tylko dentystycznego, ale również pod kątem rehabilitacji mięśni twarzy oraz psychoterapii. Dobór metod i czas trwania terapii warunkują przyczyny okluzji zębów. Zaniechanie leczenia grozi poważnymi powikłaniami, nawet utratą uzębienia.

Leczenie choroby okluzyjnej

Leczenie choroby okluzyjnej zębów wymaga szczegółowej diagnozy. Postępowanie terapeutyczne rozpoczyna jednak analiza stanu uzębienia w oparciu o wynik badania radiologicznego i USG stawów skroniowo-żuchwowych oraz mięśni żwaczy. Niemniej ważne jest także badanie przedmiotowe pacjenta, czyli wywiad lekarski. Na tym etapie leczenia prowadzone są również liczne badania czynnościowe oraz wyciski szczęki. Jedną z metod umożliwiających pełną analizę problemów pacjenta i zaplanowanie kompleksowego leczenia jest deprogramacja Koisa.

Deprogramator Koisa to ruchoma platforma, której specjalna konstrukcja pozwala na ocenę stabilności i jakości zgryzu. Interpretacja uzyskanych informacji pozwala ocenić stopień okluzji. Na jego podstawie lekarz dobiera plan terapii. Przywrócenie prawidłowej relacji zwarciowej zębów może być czasochłonne i wymagające, dlatego ograniczenia progresu choroby okluzyjnej oraz przywrócenia prawidłowej okluzji mogą dokonać tylko doświadczeni specjaliści pracujący w odpowiednio wyposażonym laboratorium stomatologicznym.

Metody leczenia choroby okluzyjnej zębów

Leczenie choroby okluzyjnej ma na celu wyrównanie kontaktu górnych i dolnych zębów oraz skalibrowanie stawów skroniowo-żuchwowych. Jedną z metod cofnięcia patologicznej okluzji jest odbudowa utraconych tkanek twardych zębów w postaci wypełnień zachowawczych. Wyrównanie zgryzu spowoduje przede wszystkim ustąpienie dokuczliwych dolegliwości pojawiających się w wyniku niewłaściwej okluzji, a dodatkowo pojawi się piękny, zdrowy uśmiech. Leczenie okluzji można osiągnąć również dzięki ekwilibracji, czyli zabiegowi tworzenia płaszczyzny prawidłowego zwarcia polegającego na szlifowaniu zębów do momentu uzyskania ich równomiernego kształtu. Wśród skutecznych praktyk, polecanych głównie w mniej zaawansowanych stopniach okluzji, są szyny okluzyjne, czyli przezroczyste aparaty nazębne zakładane na noc. Trudniejsze przypadki wymagają natomiast korekty zgryzu przy pomocy stałego aparatu ortodontycznego, czasem nawet interwencji chirurgicznej. Uzupełnieniem leczenia choroby okluzyjnej, bez względu na jej stopień, są ćwiczenia mięśni żuchwy, mięśni mimicznych oraz gorsetu mięśni szyi i karku. Rehabilitacja ruchowa może być prowadzona również po zakończeniu leczenia dla utrzymania efektów przeprowadzonej terapii.