Jakie są objawy i przyczyny chorób jamy ustnej?
Najczęstsze symptomy dolegliwości w obrębie jamy ustnej to: ból, pieczenie lub swędzenie, zaczerwienienie, obrzęk błon śluzowych lub rozpulchnienie. Może pojawić się także nalot na śluzówkach i nieprzyjemny zapach z ust. Przyczyny chorób jamy ustnej są różne, ale sprzyjają im poniższe czynniki:
- brak odpowiedniej higieny jamy ustnej,
- wysuszenie śluzówki (wzrasta wówczas ryzyko infekcji bakteryjnych),
- oparzenia, skaleczenia i podrażnienia,
- noszenie niedopasowanej protezy (sprzyja to powstawaniu stanów zapalnych),
- niedobory pokarmowe, a także żelaza i witamin B i C,
- zaburzenia ogólnoustrojowe i inne choroby.
Na czym polega profilaktyka chorób jamy ustnej?
To przede wszystkim odpowiednia higiena jamy ustnej. Mycie zębów dwa razy dziennie i stosowanie nici dentystycznej to minimum. Lepszym rozwiązaniem jest szczotkowanie zębów po każdym posiłku, ale nie każdy może sobie na pozwolić w związku z codziennymi obowiązkami. Osoby, które noszą protezy powinny dokładnie je czyścić, a rodzice niemowląt powinni pamiętać o codziennym wygotowywaniu smoczków. Podczas karmienia dziecka łyżeczką nie należy jej oblizywać, by maluch nie zaraził się jakąś infekcją lub próchnicą. Warto zwrócić uwagę na odpowiednią dietę. Ograniczenie spożycia słodyczy i smażonych dań z pewnością wpłynie korzystnie na zdrowie jamy ustnej. Obowiązkowe są także regularne wizyty u dentysty.
Jakie są najczęstsze choroby jamy ustnej?
Najczęstsze dolegliwości w obrębie jamy ustnej są następujące:
- Afty – powstające zazwyczaj na skutek stresu i obniżonej odporności organizmu. Zmiany występują zwykle w przedsionku jamy ustnej, na dziąsłach, brzegach języka i błonie śluzowej policzków. Na początku są to małe, twarde, czerwone grudki, które po 1-2 dniach zmieniają się w bolesne owrzodzenia. Leczenie aft polega na stosowaniu środków odkażających i zmniejszających ból.
- Zapalenie dziąseł – powstaje na skutek działania bakterii namnażających się w wyniku niezbyt dokładnej higieny jamy ustnej; często towarzyszy przewlekłym chorobom np. cukrzycy. Pojawia się zaczerwienienie, obrzęk, ból, a także krwawienie. W ciężkich przypadkach może dojść do gorączki, ślinotoku i silnego bólu. Brak podjęcia leczenia może doprowadzić do utraty zęba. Leczenie zapalenia dziąseł polega na przyjmowaniu środków przeciwzapalnych. Podczas leczenia należy zachować odpowiednią higienę jamy ustnej i dietę papkowatą.
- Choroby wirusowe jamy ustnej. Często jest to wirusowe zapalenie jamy ustnej wywołane wirusem opryszczki zwykłej. Jest to niegroźna choroba objawiająca się wystąpieniem małych pęcherzyków wypełniających się płynem surowiczym, które pękają po kilku dniach, a na ich miejscu tworzą się strupki. Dużo groźniejsze jest opryszczkowe zapalenie dziąseł i jamy ustnej. Jego symptomy to: brak apetytu, podwyższona temperatura, obrzęk dziąseł, ślinotok i miejscowe zaczerwienienie. Na wargach, w kącikach ust i na podniebieniu pojawiają się pęcherzyki, które pękają i tworzą bardzo bolesne nadżerki, a na języku można zaobserwować szarawy nalot. Leczenie opryszczki polega na miejscowym lub ogólnym stosowaniu środków przeciwwirusowych, a także leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym.
- Grzybica jamy ustnej. Jedną z jej odmian jest kandydoza jamy ustnej. Jej objawy to białawe plamki z wyglądu przypominające grudki zsiadłego mleka. Leczenie grzybicy jamy ustnej trwa 5-10 dni. Zmiany pędzluje się 4-5 razy dziennie przy pomocy wacika nasączonego środkiem leczniczym. Podczas leczenia nie wolno spożywać cukru, ponieważ sprzyja on rozwojowi pleśniawek. Jeśli mimo podjętych kroków grzybica jamy ustnej nie mija, lekarz przepisuje mocniejsze leki przeciwgrzybicze.
Afty i inne choroby jamy ustnej bezwzględnie wymagają leczenia. Każdy, kto zauważył u siebie niepokojące objawy, na przykład pęcherzyki lub ból, powinien możliwie szybko udać się do lekarza.